Aktualności

Ustawa o rachunkowości określa, które podmioty mogą dobrowolnie stosować MSR. Zanim jednak jednostka zdecyduje się na przejście na MSR, powinna poznać korzyści oraz trudności z tym związane.
 

Ustawa o rachunkowości obliguje niektóre podmioty do sporządzania sprawozdań finansowych według Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (dalej MSR).

Schemat. Podmioty stosujące MSR

Do podmiotów zobligowanych od 2005 r. do sporządzania statutowych skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z MSR należą emitenci papierów wartościowych, których papiery wartościowe zostały dopuszczone do publicznego obrotu na regulowanych rynkach krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, oraz banki. Jednocześnie ustawodawca zdecydował, że niektóre podmioty mogą przejść na MSR dobrowolnie.

Do tego, aby jednostka, dla której przewidziano możliwość, a nie obowiązek, mogła stosować MSR, potrzebna jest odpowiednia decyzja. Decyzję tę, na potrzeby sporządzenia jednostkowych, a także skonsolidowanych sprawozdań finansowych, podejmuje (w przypadku jednostki mającej możliwość stosowania MSR) organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe, tj. organ, który zgodnie z obowiązującymi podmiot przepisami prawa lub na mocy prawa własności jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego jednostki. W przypadku jednostek wchodzących w skład grup kapitałowych decyzję o zastosowaniu MSR podejmuje zawsze organ zatwierdzający danej jednostki, a nie organ jednostki dominującej.

Podmiotami, które mogą dobrowolnie zastosować MSR, są jednostki:

• ubiegające się lub zamierzające się ubiegać o dopuszczenie wyemitowanych papierów wartościowych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (dalej EOG) na potrzeby sporządzenia jednostkowego sprawozdania finansowego,

• których papiery wartościowe zostały dopuszczone do obrotu publicznego, lub ubiegające się albo zamierzające się ubiegać o dopuszczenie do takiego obrotu na jednym z rynków regulowanych EOG na potrzeby sporządzenia jednostkowego sprawozdania finansowego,

• wchodzące w skład grupy kapitałowej innej jednostki, która sporządza sprawozdania według MSR – na potrzeby sporządzenia jednostkowego i/lub skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Jak wynika z tabeli, lista podmiotów mogących fakultatywnie sporządzać sprawozdania według MSR nie jest długa. Do podmiotów, które mogą skorzystać z tej możliwości, należą jednostki ubiegające się lub zamierzające ubiegać się o dopuszczenie do obrotu publicznego. Sama ustawa nie definiuje pojęć podmiotu ubiegającego się i zamierzającego ubiegać się, co nader często jest mylnie interpretowane.

Przez podmiot ubiegający się o dopuszczenie do obrotu należy rozumieć spółkę, która złożyła do Komisji Nadzoru Finansowego (dalej KNF) lub jej odpowiednika w krajach EOG wniosek o dopuszczenie papierów wartościowych.

Natomiast podmiotem zamierzającym ubiegać się o dopuszczenie do obrotu jest spółka, która złożyła do KNF lub EOG wniosek o zatwierdzenie prospektu emisyjnego lub jego części, w którym wskazała na zamiar ubiegania się o dopuszczenie papierów wartościowych objętych tym prospektem do obrotu na rynku regulowanym.

Niewątpliwą korzyścią przejścia przez te podmioty na MSR jest szybkość uzyskiwania informacji niezbędnych do złożenia, a następnie uzupełnienia prospektu. Proces upubliczniania spółki z reguły jest rozciągnięty w czasie i nierzadko zdarza się, że jest nawet zawieszany, a dopiero później cała procedura nabiera tempa. Wdrożenie w takich spółkach MSR pozwala na szybie pozyskiwanie informacji, w tym zwłaszcza sprawozdań finansowych na każdą możliwą datę. W przeciwnym razie wymaga to od pracowników spółki wiele pracy, aby każdorazowo sporządzać sprawozdania finansowe według MSR wraz z okresami porównywalnymi na podstawie danych, które nie wypływają wprost z ksiąg ze względu na to, że księgi prowadzone są zgodnie z ustawą o rachunkowości.

Drugą grupą podmiotów mogących podjąć decyzję o przejściu na MSR są spółki wchodzące w skład grupy kapitałowej, w której spółka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdania finansowe zgodnie z MSR. Spółki takie, niezależnie od przygotowywania statutowych sprawozdań według ustawy o rachunkowości, muszą dodatkowo przekształcać je na sprawozdania zgodne z MSR, aby umożliwić sporządzenie skonsolidowanych sprawozdań finansowych przez grupę kapitałową, do której należą. Często więc wykonują podwójną pracę. Przejście takich spółek na MSR także dla celów statutowych powoduje, że podmioty te nie muszą prowadzić tzw. podwójnych ksiąg, czyli ksiąg w dwóch wariantach – według MSR dla celów sprawozdawczości grupowej oraz według ustawy o rachunkowości dla celów wypełnienia obowiązku statutowego. Wdrożenie MSR dla celów sprawozdawczości statutowej powinno zmniejszyć nakłady pracy oraz pozwolić na szybsze pozyskiwanie informacji przez podmioty dominujące.

Wdrożenie MSR oraz sporządzanie sprawozdań finansowych zgodnie z MSR oprócz takich zalet, jak szybkie pozyskiwanie informacji (w przypadku grup kapitałowych) czy szybkie dostarczanie informacji do inwestorów i KNF (w przypadku podmiotów ubiegających się lub zamierzających ubiegać się o dopuszczenie wyemitowanych papierów wartościowych do obrotu), pozwala również, w porównaniu z ustawą, na dostarczanie dokładniejszych informacji o samej jednostce i jej kondycji finansowej poprzez wiele obowiązkowych ujawnień. Sprawozdania finansowe podmiotów, które stosują MSR, są porównywalne ze sprawozdaniami innych spółek, w tym również spółek zagranicznych.